Orman Orman, tüm canlıların oksijen ihtiyacını karşılayan geniş bir alanda ağaçlarla kaplı yaşam kümesidir. Bu ekosistemin en büyük bileşenleri ağaçlardır. Ağaçların altlarında ise orman altı örtüsü olarak tabir edilen örtü içerisinde çalılar, otsu bitkiler, mantarlar ve mikroorganizmalar bulunur. Ayrıca binlerce çeşit hayvan da ormanı yaşam alanı olarak kullanmaktadır. Ormanların Genel Özellikleri Yeryüzünde karaların yaklaşık olarak %30'luk bir bölümünü kaplayan ormanlar, bulundukları iklime uygun çeşitlilik gösterir. Her orman kuşağının belli özellikleri ve ağaç çeşitleri vardır. Orman Çeşitleri Ekvatoral Yağmur Ormanları Ekvatoral yağmur ormanları, yüksek sıcaklık ve rutubetin bulunduğu kuşakta ortaya çıkar. Nem ve yüksek sıcaklığın sağladığı büyüme ve gelişme imkânıyla ağaçlar hızlı bir biçimde büyür ve yayılma eğiliminde olur. Bu ormanlarda ağaçların büyüme ve gelişiminin hızlı olması, yıllık sıcaklık ortalamasının 20 ile 30°C aralığında, en soğuk döneminde ise 18°C'nin altına düşmemesi gereklidir. Yıllık yağış miktarının da 2000 mm'yi geçmesi gerekir. Bu ortalamaların yakalandığı bölgelerde Ekvatoral yağmur ormanları yer alır. Hindistan, Endonezya ve Amazon kıyıları gibi yerler bu tip ormanların oluştuğu alanlardır. Ağaçlarının büyük bir kısmı daima yapraklıdır. Bu ağaçlar güneşe doğru yükseldikleri için gövdeleri şekil bakımından düzensizdir, dallanmaları aralıklıdır ve tepeleri zayıftır. Bu ağaçların üzerinde çeşitli otsu bitkiler yetişir, sarmaşıklar da gövdelerini sarar. Bu ormanlar kendi içinde dört kısımda incelenir:
Kış Ormanları Tropikal iklimin görüldüğü yerlerde oluşan bu orman tipi, yazları sıcak ve kurak geçtiği için yapraklarını ilkbahardan itibaren döker, sonbahardan itibaren de açarlar. Kışları yapraklı olmalarından dolayı da kış ormanı adı verilir. Genellikle ağaçlar kısa boyludur, büyüme ve gelişmeleri çok yavaştır. Bu ağaçlar arasında ekmek ağacı, maymun ve şemsiye akasyaları bulunur. Bu orman tipleri Güney Amerika, Hindistan ve Afrika sahillerinde görülür. Yaz Ormanları Kış mevsimi ile yaz mevsiminin sıcaklık farklarının yüksek olduğu, kışların serin yazların ise sıcak olduğu özellikle kuzey yarım kürede görülen ormanlardır. Yapraklı ağaçlar yapraklarını sonbaharla birlikte döker, ilkbaharla birlikte yaprak açarlar. Bu ormanların tipik ağaçları arasında gürgen, ıhlamur, kayın, meşe, kestane, karaağaç, huş ve akçaağaç gibi ağaçlar bulunur. Sert Yapraklı Ormanlar Yaz mevsimi sıcak ve yağışlar son derece az, kış mevsimi ise ılıman ve yağışların bol olduğu yerlerde görülür. Ağaçlar her daim yapraklıdır. Yaprakları dökülmediği için oldukça serttir ve kış mevsiminde bile fotosentez gerçekleştirir. Şili, Kaliforniya ve Akdeniz sahillerinde görülmektedir. Bu ormanların tipik ağaçları ise kızılçam, Halep çamı, fıstık çamı, mantar meşesi, pırnal meşe, kermes meşesi, defne ve yabani zeytindir. İğne Yapraklı Ormanlar Sedir, katran, ladin, göknar, çam, ardıç, servi ve arakorya gibi ağaçların bulunduğu ibreli ya da iğne yapraklı adı verilen türlerin hâkim olduğu orman tipidir. Kışları oldukça soğuk, yazları ise nispeten sıcak olan iklimlerde yetişirler. Ağaçların gövdeleri düz ve dalları oldukça azdır. Ormanın Faydaları Nelerdir? Dünyadaki tüm canlıların oksijen kaynağıdır. İnsanlar ilk zamanlardan beri ormandan beslenmek, ısınmak, eşya, araç ve gereç yapmak için yararlanmaktadırlar. Günümüzde de birçok insanın geçim kaynağıdır. Gelişen endüstrinin neredeyse yarısından fazlasına hammadde sağlamaktadır. Keresteden kozmetiğe kadar birçok alanda orman ürünleri kullanılmaktadır. Ekolojik denge açısından ormanlar, endüstriyel kullanım için tehlikeli bir biçimde hızla azalmaktadır. İnsanoğlu, geleceği bugünden tüketmektedir. Bu aşırı tüketim mutlaka frenlenmeli ve dünya oksijen kaynaklarından mahrum kalmamalıdır. Ormanlar, oksijen üretiminin dışında birçok canlıya yaşam alanı sunarak hayatlarını idame ettirmelerini sağlamaktadır. |
Ahmet Emin
13 Temmuz 2024 CumartesiOrmanların ekolojik dengenin korunmasında bu kadar önemli olduğunu yeni öğrendim. Peki, bu kadar önemli olan ormanların azalmasının gelecekteki etkileri ne olabilir? Ormansızlaşmanın iklim değişikliğine etkisi nasıl olur?
Cevap yazAdmin
13 Temmuz 2024 CumartesiAhmet Emin,
Ormanlar ekolojik dengenin korunmasında hayati bir rol oynar ve ormansızlaşma, gelecekte ciddi etkiler yaratabilir. Ormanlar, atmosferdeki karbondioksiti emerek iklim değişikliğiyle mücadele eder. Ormanlardaki azalma, bu emilim kapasitesini düşürerek atmosferde daha fazla karbondioksit birikmesine neden olur. Bu da sıcaklıkların artmasına ve daha öngörülemez hava koşullarına yol açar.
Ayrıca, ormansızlaşma biyolojik çeşitliliği tehdit eder, su döngüsünü bozar ve toprak erozyonunu artırır. Bu durum, tarım verimliliğini düşürerek gıda güvenliği üzerinde de olumsuz etkiler yaratabilir. Gelecek nesiller için daha sürdürülebilir bir dünya bırakmak amacıyla ormanları korumak kritik önem taşıyor.
Sevgiler,