Orman Gülü Orman gülü, Rhododendron cinsine ait olan ve Mayıs ve Haziran aylarında çiçek açan bir bitkidir. Orman gülünün çiçeklerinden faydalanan arıların ürettiği bal zehirli olup, bu bal "deli bal" olarak adlandırılmaktadır. Bu bitki, yoğun yağış ve yüksek nem oranı gerektirir. En çok asidik toprakları sevse de, farklı toprak şartlarına da uyum sağlayabilir. Mor çiçeklere sahip olan orman gülü, odunsu bir yapıya sahiptir ve odunu orta ağırlıkta ve oldukça serttir. Kabukları açık kül renginde olup, hafifçe kabukludur. Dik yamaçlarda bulunan toprağın kaymasını önleme özelliğine sahip olması dışında, ormancılık çalışmaları açısından bazı sorunlar yaratabilmektedir. Orman Gülünün Özellikleri Orman gülü Karadeniz'in sahil kesimlerinde yaygın olarak bulunur ve yakacak ihtiyacını karşılamak amacıyla kullanılmaktadır. Ayrıca, mangal kömürü üretiminde de değerlendirilir. Selüloz değeri oldukça yüksek olan orman gülü, düğme yapımında da kullanılır. Türkiye'nin kuzey kıyılarında geniş bir alana yayılmıştır; batıda Istanca dağlarının kuzeyinden doğuda Hopa'ya kadar uzanır. Orman gülü dünya genelinde de yaygın olarak bulunur ve yılın büyük kısmında yeşil kalan büyük çiçekleri ile bilinir. Süs bitkisi olarak da kullanılır ve 850'den fazla türü bulunmaktadır. Deniz seviyesinden yüksek alanlarda da yetişebilir; Himalayalar'da neredeyse 4000 metre yükseklikte ve 12 metre boylarında orman gülleri bulunur. Orman Gülünün Ekolojik Rolü Orman gülü çoğunlukla çalı şeklinde olsa da, bazı türler ağaç gövdeleri ya da dallar üzerinde başka bitkilerden beslenen epifit türler olarak bulunur. Malezya'daki Kinabalu Dağı'nda geniş bir yayılım gösteren bu bitkiler, epifit yaşam tarzını benimsemiştir. Bilimsel adı Rhododendron olan orman gülü, "gül ağacı" anlamına gelmektedir. Yaprakları adeta bir deri kadar sert ve ovaldir. Orman Gülünün Kültürel ve Ekonomik Değeri Orman gülleri altı grup şeklinde sınıflandırılabilir, ancak özellikle Rhododendron ve Hymenanthes türleri süs bitkileri ile uğraşanlar tarafından en fazla tercih edilenlerdir. Gösterişli ve güzel çiçekleri nedeniyle her zaman dikkat çeken bitkiler arasındadır. Dünya genelinde bazı bölgelerde orman gülü festivalleri dahi düzenlenmektedir. Orman Gülünün Zehirli Özellikleri Orman gülünün yaprak ve çiçeklerinde zehirli bileşenler bulunur ve bu nedenle hayvanları da zehirleyebilir. Arıların bu çiçeklerden beslenerek ürettikleri bala "deli bal" adı verilmektedir. Antik Yunan dönemi tarihçisi Ksenephon'un deli bal ile ilgili yazdığı belgeler bulunmaktadır. Yunan askerleri bir köyde buldukları kovanlardan bal yediklerinde fenalaşmış ve sarhoş olmuşlardır. Bu balı fark eden askerler, deli balı kaselere doldurarak Roma askerlerine tuzak kurmuşlardır. Deli bal zehirlenmeleri ciddi belirtiler ve sıkıntılar yaratabilir, ancak ölüm nadirdir. Tıbbi Kullanımı Orman gülü bazı hastalıkların tedavisinde tıbbi bitki olarak da kullanılabilir. Karadeniz halkı arasında orman gülü "zifin" ya da "komar" gibi adlarla bilinir. Yetişme ortamını sevdiğinde 8-10 metre boylarına ulaşabilir. Genellikle mor renkte çiçeklere sahip olan orman gülünün bazı türlerinde beyaz ve kırmızı çiçeklere de rastlanabilir. Çalı şeklinde olan orman gülleri, çeşitli eğrelti türleri ile birleşerek çok sık topluluklar oluşturabilir. Doğu Karadeniz'de kırmızı çiçekli türler "kızılkomar" adıyla bilinir. |
Ayzer
25 Temmuz 2024 PerşembeOrman gülünün yüksek selüloz değeri nedeniyle düğme yapımında kullanıldığını öğrendim. Bu bitkinin odununun bu kadar kullanışlı olmasının sebebi nedir?
Cevap yazAdmin
25 Temmuz 2024 PerşembeMerhaba Ayzer,
Orman gülünün odununun düğme yapımında kullanılması, yüksek selüloz değeri ve dayanıklılığı sayesinde mümkün olmaktadır. Selüloz, bitkilerin hücre duvarlarında bulunan ve onlara sertlik kazandıran bir bileşendir. Bu yüksek selüloz içeriği, orman gülü odununun yoğun ve sağlam olmasını sağlar, bu da düğmelerin uzun ömürlü ve dayanıklı olmasını sağlar. Ayrıca, orman gülü odununun işlenmesi ve şekil verilmesi de nispeten kolaydır, bu da onu el sanatları ve mobilya yapımı gibi diğer uygulamalar için de uygun hale getirir.